او از سال ۸۵ تاکنون در زمینه کاشی معرق و کاشی هفت رنگ به فعالیت پرداخته است و کاشی‌های معرق ساقه گنبد اثر تاریخی گنبد سبز مشهد را نیز مرمت و تعویض کرده است. گفت و گو با این هنرمند را که در مرکز آفرینش‌های هنری و صنایع‌دستی مصلی مشهد فعالیت می‌کند می‌خوانید.
چرا رشته معرق کاشی را انتخاب کردید؟
استادی داشتیم که دانشجویان را برای ادامه فعالیت به رشته‌های در حال از بین رفتن تشویق می‌کرد، از آنجایی که به رشته کاشی معرق علاقه‌مند بودم در این زمینه ادامه دادم.
فعالیت در رشته کاشی معرق را از چه سالی و کجا آغاز کردید؟
از سال ۸۴ کارورزی را در مرکز آفرینش‌های هنرهای سنتی و صنایع دستی خانه ملک مشهد زیر نظر مرحوم استاد پناهی آغاز کردم و کاشی معرق را یاد گرفتم.
ازچه سالی کار را یاد گرفته و از این محل درآمد داشتید؟
از سال ۸۵ که به انجام کار مسلط شدم با اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان خراسان رضوی برای انجام تابلوهای کاشی معرق قرارداد امضا کردم، البته آن زمان دو نفر بودیم و مبلغ قرارداد۳۰۰ هزار تومان بود و به ازای ۴ ماه هرنفر ۱۵۰ هزار تومان دریافت کردیم البته از سال ۱۳۸۶ سبک کاری را تغییر دادم، چون مردم سلیقه و پسندشان فقط کاشی سنتی نبود به همین دلیل کارهایی با سبک مدرن تولید کردیم.
کاشی معرق چگونه ساخته می‌شود؟
معرق کاشی مانند معرق چوب است که ابتدا طرح را روی کاغذ پیاده کرده و برش می‌زنیم سپس کاغذ برش داده شده را روی کاشی رنگ اصلی می‌چسبانیم و با تیشه روی سنگ تیشه، از هم جدا می‌کنیم و بعد با چرخ سمباده اضافه‌های اطراف طرح را برمی‌داریم و سمباده می‌زنیم.
سپس کناره‌های طرح را با سمباده تمیزکاری می‌کنیم و براساس علامت‌گذاری ابتدای کار، طرح را روی سطحی صاف می‌چینیم که کاشی مورد نظر با قطعه‌های پازلی کامل شود، بعد از آن پشت کار را کچ یا سیمان می‌ریزیم.
تا چه سالی برای اداره کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی تابلو و کاشی معرق تولید می‌کردید؟
تا سال ۱۳۹۱ که به مرکز مصلی منتقل شدم برای اداره کل کاشی معرق تولید می‌کردم.
چرا همکاری با اداره کل برای تولید کاشی دوباره شکل نگرفت؟
سال ۹۲ برای زندگی به نیشابور رفتم البته در نیشابور طی سال‌های ۹۳ و ۹۴ در کاروانسرای شاه عباسی کارگاه داشتم و برای فروش در بازار کار تولید می‌کردم البته سال ۹۶ به مشهد بازگشتم و از سال ۹۸ در مرکز مصلی کارگاهی در اختیارم قرار گرفت، تا سال ۹۹ نیز کاشی معرق تولید می‌کردم اما چون خریدار نداشت در کنار کاشی معرق کاشی هفت رنگ نیز تولید می‌کنم. در طول سال گذشته بیش از ۱۵ کاشی هفت رنگ فروخته‌ام و فقط یک کاشی معرق فروخته‌ام.
با این شرایط کاشی معرق فراموش نمی‌شود؟
در کنار کاشی هفت رنگ کاشی معرق نیز تولید می‌کنیم اما مشتری کمتری داریم، البته آستان قدس رضوی هم اکنون کارگاهی مجهز برای تولید کاشی معرق دارد.
علاوه بر کار در این مرکز با بازار همکاری دارید؟
چند سال قبل ساقه گنبد اثر تاریخی گنبدسبز مشهد را با همکاری همسرم مرمت کردم، اما با توجه به این که دیگر قراردادی با اداره کل ندارم برای بازار کاشی تولید می‌کنم البته ذائقه بازار متقاوت است است و باید براساس الزامات تولید برای بازار فعالیت کنیم.
کاشی معرق و کاشی هفت رنگ چه تفاوتی دارد؟
کاشی معرق در فضای بیرون و روی بنا و در معرض عوامل جوی و محیطی ماندگاری بیشتری دارداما کاشی هفت رنگ نسبت به کاشی معرق میتوان طرح‌های ریزتر و ظریف‌تری انجام داد و با توجه به شکننده بودن لعاب روی کاشی معرق مناسب کار در کف و به عنوان کفپوش نیست، اما کاشی هفت رنگ را میتوان به راحتی به عنوان کفپوش استفاده کرد.
مهم‌ترین کاربرد کاشی معرق کجاست؟
کاشی معرق بیشتر در بناهای تاریخی مورد استفاده قرار می‌گیرد، برخی افراد هم چون به کاشی معرق علاقه دارند به‌صورت تابلو یا به‌صورت سنتی در بنای منزل‌شان از این هنر استفاده می‌کنند.
در سبک معماری بناهای تاریخی خراسان با دیگر مناطق تفاوتی‌هایی دارد آیا در کاشی معرق هم تفاوتی بین کاشی معرق خراسان با دیگر نقاط ایران وجود دارد؟
جنس کاشی معرق خراسان با دیگر مناطق متفاوت است، چون مواد اولیه برای ساخت خشت‌های کاشی معرق تفاوت دارد، خشت خراسانی ترکیباتی شامل سنگ چخماق، گل‌سرشور و سیلیس است ولی کاشی‌های دیگر استان‌ها و مناطق ایران از جنس گل است که با خاک رس تولید می‌شود، گل سرشور که در کاشی‌های خراسانی وجود دارد خاصیت سمباده زدن به کاشی می‌دهد.
در کار خود خلاقیت و نوآوری هم داشته‌اید؟
برای این که بتوانم استفاده بهتری از کاشی معرق داشته باشم و کاشی را روی سطوح مانند تابلو بچسبام قطر کاشی را از دو سانتی‌متر به نیم سانتی‌متر کاهش داده‌ام.
علاوه بر این با توجه به این که طرح‌های قدیمی کاشی معرق مشتری نداشت کاشی معرق با طرح‌های مدرن اجرا کردم و طرح‌های سنتی و مدرن را تلفیق کردم.
از انجام این کار راضی هستید؟
از انجام این کار راضی‌ام هر چند شرایط اقتصادی کشور بر کاهش سفارش و درآمد ما تاثیر گذاشته است.
برای معرفی کار خود چه اقدامی انجام داده‌اید؟
مهم‌ترین چالش پبش رویم نداشتن مشتری بوده است برای جذب مشتری و معرفی کار خودم، از ظرفیت فضای مجازی استفاده کرده و در اینستاگرام صفحه‌ای با عنوان@honarkadeh_hivad راه اندازی کرده‌ام تلاش کرده‌ام با معرفی کار به دوستان و آشنایان مشتری جذب کنم.
انتهای پیام/
